Στάδια αναγκαστικής απαλλοτρίωσης

Α.  Κήρυξη Αναγκαστικής Απαλλοτρίωσης (από τον φορέα για λογαριασμό τον οποίο γίνεται)

Για την κήρυξη οποιασδήποτε απαλλοτρίωσης απαιτείται κατά περίπτωση:
• Απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου.
• Απόφαση Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης  Διοίκησης .
• Απόφαση Δημοτικού Συμβουλίου, η οποία πρέπει να εγκριθεί από τον Περιφερειάρχη.
• Κοινή Υπουργική Απόφαση (Κ.Υ.Α) του Υπουργού Οικονομικών και του αρμοδίου εκ του σκοπού απαλλοτρίωσης Υπουργού.
• Απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων.
• Προεδρικό Διάταγμα για την εφαρμογή του σχεδίου πόλης στις περιπτώσεις ρυμοτομιών.
Η απόφαση κήρυξης της αναγκαστικής απαλλοτρίωσης δημοσιεύεται στην εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Σε περιπτώσεις ρυμοτομιών απαιτείται δημοσίευση  Προεδρικού Διατάγματος για την εφαρμογή του σχεδίου πόλης.

Β. Καθορισμός αποζημίωσης για την Αναγκαστική Απαλλοτρίωση:

• Η αποζημίωση προσδιορίζεται  προσωρινά από το Μονομελές Εφετείο και οριστικά από το Τριμελές Εφετείο στην περιφέρεια του οποίου βρίσκεται η απαλλοτριούμενη έκταση ή το μεγαλύτερο μέρος αυτής.
• Ο δικαστικός προσδιορισμός της αποζημίωσης προκαλείται ύστερα από αίτηση του ενδιαφερομένου (του φορέα υπέρ του οποίου κηρύσσεται η απαλλοτρίωση ή των ιδιοκτητών των απαλλοτριωθέντων ακινήτων), η οποία κατατίθεται στην γραμματεία του αρμόδιου δικαστηρίου.
• Ο προσωρινός καθορισμός της αποζημίωσης καθίσταται οριστικός για τους ενδιαφερόμενους (φορείς υπέρ των οποίων κηρύσσεται η απαλλοτρίωση ή ιδιοκτήτες απαλλοτριωθέντων ακινήτων), εάν μέσα σε τριάντα (30) ημέρες από την κοινοποίηση της απόφασης περί καθορισμού της προσωρινής τιμής μονάδος αποζημίωσης ακινήτων του αρμόδιου Μονομελούς Εφετείου δεν ζητηθεί  ο οριστικός καθορισμός  της αποζημίωσης.
• Κάθε ενδιαφερόμενος δικαιούται, και αν ακόμη δεν υπήρξε διάδικος στη δίκη για τον προσωρινό καθορισμό αποζημίωσης, να  ζητήσει τον οριστικό καθορισμό αυτής.

Α. Συντέλεση Αναγκαστικής Απαλλοτρίωσης:

• Η αναγκαστική απαλλοτρίωση μπορεί να συντελεστεί με την  σύσταση χρηματικής παρακαταθήκης στο Τ.Π.&Δανείων (Κεντρική Υπηρεσία, Καταστήματα Πειραιά, Θεσσαλονίκης, Πάτρας, Γραφεία Παρακαταθηκών στις κατά τόπους ΔΟΥ) με το ποσό της  αποζημίωσης για τα απαλλοτριωθέντα ακίνητα, καθώς και της δικαστικής δαπάνης και της αμοιβής για τον πληρεξούσιο δικηγόρο, υπό τη μορφή Χρηματικής Παρακαταθήκης.
• Κρίσιμος χρόνος συντέλεσης της αναγκαστικής απαλλοτρίωσης είναι ημέρα δημοσίευσης στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της σχετικής γνωστοποίησης για την παρακατάθεση της αποζημίωσης (με αναφορά στο σχετικό γραμμάτιο παρ/κης).
• Ο φορέας, υπέρ του οποίου πραγματοποιείται η αναγκαστική απαλλοτρίωση, καταθέτει το συνολικό ποσό της αποζημίωσης στο Τ.Π.&Δανείων υπέρ αυτών που θα αναγνωρισθούν δικαιούχοι με δικαστική απόφαση καθώς και το σύνολο των δικαστικών εξόδων και της δικηγορικής αμοιβής υπέρ του οικείου Δικηγορικού Συλλόγου και εκδίδονται έτσι τα Αρχικά Γραμμάτια Παρακαταθήκης, τα οποία, στη συνέχεια, διαβιβάζονται από τον φορέα στην Διεύθυνση Απαλλοτριώσεων της Κεντρικής Υπηρεσίας του Τ.Π.&Δανείων.
• Αν με τον οριστικό καθορισμό της αποζημίωσης προκύψει μεγαλύτερο ποσό συνολικής αποζημίωσης  για την συγκεκριμένη απαλλοτρίωση, ο αρμόδιος φορέας υπέρ του οποίου πραγματοποιείται η απαλλοτρίωση θα πρέπει να καταθέσει ως Χρηματική Παρακαταθήκη το επιπλέον ποσό στη Διεύθυνση Χρηματικών Παρακαταθηκών της Κ.Υ. του Τ.Π.&Δανείων ή στα κατά τόπους Καταστήματα ή Γραφεία Παρακαταθηκών.

Β.Τρόπος-Τόπος-Δικαιολογητικά απόδοσης της αποζημίωσης

1. α) Η αποζημίωση αποδίδεται στους ιδιοκτήτες ακινήτων που αναγνωρίζονται δικαστικά ως δικαιούχοι της αποζημίωσης από την αναγκαστική απαλλοτρίωση των  ακινήτων τους, με αποφάσεις του κατά τόπον αρμοδίου Μονομελούς Πρωτοδικείου.
Κατ’ εξαίρεση δύναται να αποδοθεί η κατατεθείσα αποζημίωση χωρίς την προσκόμιση αναγνωριστικής απόφασης, στην περίπτωση που δεν υπερβαίνει το ποσό των 1500,00 ευρώ, με έγγραφη εντολή προς το Τ. Π. ΚΑΙ ΔΑΝΕΙΩΝ  του υπόχρεου προς πληρωμή και υποβολή υπεύθυνης δήλωσης προς αυτόν για την κυριότητα του ακινήτου(αρ.8 παρ.2 ν.2882/01)
2. Η διαδικασία  εκκαθάρισης της αποζημίωσης, μετά την προσκόμιση της αναγνωριστικής απόφασης (ή της έγγραφης εντολής του υπόχρεου), γίνεται από την Διεύθυνση Απαλλοτριώσεων της Κ.Υ. του Τ. Π .& Δανείων, η οποία εκδίδει τα σχετικά λογιστικά παραστατικά (Χρηματικό Ένταλμα Πληρωμής, Γραμμάτιο Είσπραξης).
3. Η απόδοση της αποζημίωσης  στους δικαιούχους λαμβάνει χώρα, κατά περίπτωση, στην Κεντρική Υπηρεσία και τα Καταστήματα του Τ. Π. &Δανείων καθώς και στα κατά τόπους Γραφεία Παρακαταθηκών, αναλόγως με το που έχει πραγματοποιηθεί η αντίστοιχη παρακατάθεση της αποζημίωσης, λαμβάνοντας υπόψη και τυχόν αίτημα του δικαιούχου.

Για την είσπραξη της αποζημίωσης, εκτός από το επίσημο αντίγραφο της αναγνωριστικής απόφασης απαιτούνται επιπλέον, κατά περίπτωση: α) Αποδεικτικό Φορολογικής Ενημερότητας (Α.Φ.Ε.) για είσπραξη χρημάτων είτε από φορείς της Κεντρικής Διοίκησης είτε από φορείς του Δημοσίου πλην Κεντρικής Διοίκησης, ανάλογα, και για ποσό άνω των 1500,00€, όταν ο καταθέτης της αποζημίωσης είναι το Δημόσιο είτε με τη στενή έννοια του όρου (π.χ. Υπουργεία) είτε με την ευρεία έννοια (π.χ. ΝΠΔΔ) β) ασφαλιστική ενημερότητα για τα Νομικά Πρόσωπα και γ)  πιστοποιητικό της  Δ.Ο.Υ.  από το οποίο να προκύπτει ότι δηλώθηκε το κληρονομιαίο ακίνητο ή η απαίτηση και εξοφλήθηκε ο φόρος που προέκυψε, όταν εισπράττεται αποζημίωση που περιήλθε στον δικαιούχο με κληρονομιά, στην περίπτωση που ο θάνατος του κληρονομούμενου έλαβε χώρα από 01-01-1995 (όπως ισχύει σήμερα) και μετά.